Историјата на конфликтот меѓу Газа и Израел

Британската влада, го поддржа концептот на еврејска држава во Палестина

Историјата на конфликтот меѓу Газа и Израел

Историјата на конфликтот меѓу Газа и Израел е долга и комплексна. Таа потекнува од раните години од 19-ти век кога зионистите барале да се создаде држава за евреите во Палестина, која била под контрола на Отоманската Империја. Декларацијата на Балфур од 1917 година, издадена од страна на британската влада, го поддржа концептот на еврејска држава во Палестина, што доведе до масовна имиграција на евреи во регионот.

На 14 мај 1948 година, Израел официјално беше објавен како држава, обележувајќи ја првата еврејска држава во повеќе од 2000 години. Само еден ден подоцна, започна војна помеѓу Израел и пет арапски земји - Јордан, Ирак, Сирија, Египет и Либан. По овај конфликт, познат како Арапско-Израелска војна од 1948 година, Египет доби контрола над Појасот Газа.

По завршувањето на војната, научниците оценуваат дека повеќе од 700,000 Палестинци ги напуштија своите домови или беа принудени да избегаат од новоформираниот Израел. Палестинските бегалци се населија во Појасот Газа. Многумина беа практично заробени меѓу две земји - Египет и Израел.

Египет ја контролираше Газа сè до Шестдневната војна во 1967 година, кога Израел ја превзеде областа, заедно со неколку други важни земји. Ова означи значаен момент во историјата на конфликтот.

Во 1987  е кренато првото палестинско востание и е формиран Хамас.

Во 1993 година, Израел и Палестинците потпишаа историски мировен договор што доведе до формирање на Палестинската власт. Според прелиминарниот договор, првично Палестинците добија ограничена контрола врз Газа и Јерихон на Западниот брег.

Во 2000 година, израелско-палестинските односи паднаа на нов минимум со избувнувањето на второто палестинско восстание. Тоа донесе период на суицидални напади и напади со оружје од страна на Палестинците, и израелски воздушни напади, разурнувања, зони забранети за влегување и сл.

Во 2006 година, Хамас оствари изненадувачка победа на парламентарните избори во Палестина и потоа презеде целосен контрола над Газа.

Во мај 2018 година, тензијата избувна кога американската амбасада се премести во Ерусалим. Палестинците го толкуваа тоа како сигнал за поддршка на САД за Ерусалим како главен град на Израел, и реагираа со протести на газа-израелската граница.Во мај 2021 година, насилството помеѓу Израелците и Палестинци се зголеми, при што следуваа судири и демонстрации во Ерусалим.

Конфликтот е обележан со насилство, вклучувајќи терористички напади од палестинските милитанти и воени операции од Израел. Соединетите Американски Држави и другите земји играат клучна улога во обидите за постигнување на мир, но многу пречки остануваат, статусот на Ерусалим и крајната судбина на палестинските бегалци.