На денешен ден почина академик Петре М. Андреевски
“Не е срамно ако умреме до еден, но голем срам е, ести голем, ако останеме без нашето име од кое уште се плашат ко од чума.
А без име, векутуми, а без него и гробовите ќе ни бидат празни”
На денешен ден, 25 септември 2006 година, почина Петре М. Андреевски, поет, романописец, раскажувач и драмски автор, академик и добитник на многу литературни награди и признанија. Неговото творештво го обогатува и го прославува македонскиот јазик, култура и идентитет, со својата силна емотивност, изразита метафоричност, богата фантазија и длабока поврзаност со народната традиција и историја.
Петре М. Андреевски е роден во селото Слоештица, во Демирхисарско, во 1934 година. Основно образование завршил во родното село, а гимназија во Битола. Студирал на Филозофскиот факултет во Скопје, на групата по југословенска книжевност. Работел во Македонската телевизија, а бил и уредник на списанието „Разгледи“. Од 1964 година бил член на Друштвото на писателите на Македонија и на Македонскиот ПЕН-центар. Во 2000 година бил избран за редовен член на Македонската академија на науките и уметностите.
Творештвото на Андреевски е разновидно и опфаќа различни литературни жанрови. Неговите први стихозбирки „Јазли“ (1960) и „И на небо и на земја“ (1962) го откриваат неговиот поетски талент и неговата способност да создава свежи и оригинални слики со јазикот. Неговата трета стихозбирка „Дениција“ (1968) е едно од неговите најпознати дела, кое го слави животот, љубовта, жената и татковината со интензивни и сугестивни стихови. Ова дело е прогласено за химна на космичката љубов, химна на жената и татковината и златна книга на македонскиот модернизам.
Андреевски е истакнат раскажувач, кој во своите збирки раскази „Седмиот ден“ (1964), „Неверни години“ (1974), „Сите лица на смртта“ (1994) и „Боеми“ (постхумно) ги прикажува различните аспекти на човечкото постоење, со неговите радости, таги, стравови, надежи и соништа. Неговите раскази се често необични и чудно испреплетени, но во особеноста на својата упатеност кон читателот, раскрилуваат еден познат и близок свет, што го препознаваме како ехо на дамнешни, напати, темни кажувања.
Андреевски е и врвен романописец, кој во своите романи ги обработува значајни теми и периоди од македонската историја и култура. Неговиот прв роман „Пиреј“ (1980) е историски роман, кој го опишува животот на македонските емигранти во Грција во периодот помеѓу двата светски војни. Овој роман е прогласен за ремек-дело на македонската современа проза, кој со својата автентичност, документарност и художественост го претставува еден заборавен и потиснат дел од македонската судбина. Неговиот втор роман „Скакулци“ (1983) е психолошки роман, кој го следи развојот на една љубовна врска помеѓу двајца млади луѓе од различни социјални средини. Овој роман ги истражува комплексноста и контрадикторноста на човечките односи, со неговите драматични и трагични последици. Неговиот трет роман „Небеска Тимјановна“ (1988) е алегориски роман, кој го следи животот на една жена од селото Слоештица, која се бори за своето достоинство и свобода во време на комунистичката диктатура. Овој роман е прогласен за апологија на женската силна личност и за одбрана на човечките права.
Андреевски е и автор на неколку драмски дела, како „Време за пеење“, „Богунемили“ и „Крвава свадба“, кои ги заснова на митологиски и фолклорни мотиви. Тој е и автор на неколку стихозбирки за деца, како „Шарам барам“ и „Касни - порасни“, кои ги одликуваат игривоста, хуморот и поучноста. Тој е и автор на збирка есеи „Сегашно минато време“, во која ги изразува своите ставови и размислувања за книжевноста, јазикот, културата и политиката.
Андреевски бил добитник на наградите: „11 Октомври“ (во 1968 година), „Браќа Миладиновци“ (двапати), „Рациново признание“ (двапати) и „Стале Попов“ (двапати).
